17 januari 2012

Het blauwste blauw - Yves Klein (#collectievissen)

Op blue monday wordt er nog goud gedolven in de Nederlandse museumcollecties maar vanaf vandaag zijn wij op twitter in de ban van blauw. Sinds 6 december duiken Nederlandse twitterende musea en kunstliefhebbers wekelijks in hun collecties op zoek naar werken rond een thema, dat elke dinsdag door het Afrikamuseum bekend wordt gemaakt. Collectievissen heet dit nieuwe spel.

Blauw dus, deze week. Bij blauw denk ik meteen aan de Franse schilder Yves Klein (1921 - 1961), die sinds 1947 ongeveer tweehonderd diepblauwe monochrome schilderijen maakte, zo blauw dat je er bijna in kunt verdwijnen. Klein ontwikkelde een speciale techniek, waarbij hij het ultramarijnblauwe pigment rechtstreeks op het doek kon fixeren, zonder medium te gebruiken, zodat 'de kleur volle en zuivere sensibiliteit wordt', aldus Klein zelf. Als kijker ziet je geen blauw schilderij, geen verf op doek, maar enkel kleur en diepte. Je ogen raken hun oriëntatie kwijt, waardoor je als het ware in het schilderij wordt opgenomen. De spons is volgens Klein een metafoor voor deze beleving. Net als de spons, word je als beschouwer verzadigd door de kleur en kom je in een bepaalde gevoelstoestand.

Om dit zelf te ervaren moet je naar het museum, een foto heeft niet hetzelfde effect als de schilderijen. Informeer voor je gaat bij het museum of het werk op zaal hangt, want dit is niet altijd het geval. Het Stedelijk Museum in Amsterdam bezit het bovenstaande schilderij L'accord bleu (RE 10) waarin sponzen zijn verwerkt. Het ronde werk maakte Klein samen met Tinquely, die een mechaniek ontwierp waardoor de blauwe cirkel ronddraait. Het bevindt zich in de collectie van Stedelijk museum in Schiedam. Ook het Van Abbemuseum in Eindhoven heeft een schilderij van Yves Klein in haar collectie.


Yves Klein patenteerde zijn blauwe verftechniek als IKB, International Klein Blue. De beleving van het blauw was voor hem zo intens, dat hij die met over de hele wereld wilde verspreiden: de blauwe revolutie. Het meest spraakmakend en grensverleggend zijn de performances, waarin Klein schilderde met levende penselen (pinceau vivant) en op doek en papier afdrukken maakte van in blauwe verf gedompelde naakte modellen. Yves Klein was voorloper van de performance kunst, body art en conceptuele kunst en inspireerde veel kunstenaars, vooral in de jaren vijftig en zestig. Misschien is mijn foto 'Wet painting blue' onbewust ook wel door hem beïnvloed.

Bekijk alle blauwe collectievissen op pinterestboard van Jan Derk Koudijs

Lees ook: #collectievissen - speel je mee?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten